Empathie is het vermogen om in te voelen wanneer je in de schoen staat van de ander. Hoe voelt dat? Sommigen kunnen het zo goed dat ze hebben besloten het niet meer te doen. Ze konden geen onderscheid maken in de gevoelens van de ander en zichzelf of ervaarden teveel pijn. Ook kan het je aangeleerd zijn het niet te doen. Toch kan het ons leven positief verdiepen en ons goede gevoelens geven om echt naast iemand te staan. Met een open hart de wereld in kijken en naar je medemens!
Ik hoor wel eens iemand zeggen:

‘Nu ik het zelf heb meegemaakt weet ik pas hoe erg het is‘
“Ik had nooit door dat het zo erg voor je was’
‘Dat is zo erg wat zij meemaakt, daar voel ik niet op in, het is te heftig’

Natuurlijk kunnen we soms niet helemaal weten hoe een gebeurtenis voelt. Sommige mensen voelen veel makkelijker in dan de ander. Wel heeft iedereen het vermogen in te voelen in de ander en kan dit verder ontwikkelen. Ook kan het helpen bewust te zijn wat je voelt. Sommigen weten wat mensen voelen en voelen dit zelf ook in hun lichaam. Zoals emoties en lichamelijke pijn. Het is een kracht die we in ons hebben als we weten hoe dit te gebruiken. Het is dan vanuit compassie dat jij ten volle aanwezig bent bij het lijden en naast iemand kan staan. Vaak proberen we mee te leven en doen we dit uit schuldgevoelens of plichtsgevoel. Of lijden er zelf teveel onder. Hoe komt het toch dat we dat vaak doen? Of niets doen?

Schuldgevoelens om jouw welvaart?
Stel je bent sinterklaascadeautjes aan het uitzoeken. Ondertussen zie je een nieuwsbericht van vluchtelingen die op straat slapen. Bij velen gaat dan de knop aan met schuldgevoelens. Koop ik sinterklaascadeautjes en daar hebben kinderen honger. Ja dat klopt! Vanuit dit schuldgevoel doen we gauw een donatie of helpen mee met een actie in de wijk. Op deze schuldgevoelens wordt door goede doelen gretig ingespeeld. Als mens zitten we nogal met ‘oude’ schuldgevoelens in ons onderbewustzijn en willen het graag goed maken, vanuit een zware energie: schuld en schaamte. Wellicht voelen we ons even beter en stoppen de schuldgevoelens weer achter slot en grendel. Deze schuldgevoelens mogen worden gezien en losgelaten.
Wij mogen genieten dat we hier geboren zijn en sinterklaascadeautjes kopen of een kerstcadeautje onder de boom leggen. Dat we het fijn vinden als mens te geven en mensen te verrassen. Wanneer wij daarvan kunnen genieten èn ons kunnen inleven in de ander ontstaat vanzelf een positieve beweging. Gun jezelf te genieten! Vanuit empathie komt een veel gezondere motivatie omdat je dan van binnenuit actie onderneemt. Misschien doneer je dan ook iets, heb je een goed idee of zet je bij een buurtgenoot die weinig te besteden heeft cadeautjes voor de deur. Dit doe je dan wellicht uit dankbaarheid voor wat je hebt en door je bijvoorbeeld ingeleefd te hebben in armoede. Inleven en emoties ervaren hoeft geen energie te kosten. Het kost wel tijd. De acties die je onderneemt vragen tijd. Hoe mooi is het wanneer we hier tijd voor maken en onszelf tijd geven!

Compassie of gewoonte?
Een ander voorbeeld: Stel een vriend of vriendin appt dat het redelijk gaat na het overlijden van haar vader. Je appt even terug en vindt het heel naar voor haar. App je uit empathie (heb je even gevoeld?)? Of app je uit plichtsgevoel, schuldgevoel of gewoonte? Vervolgens stap je snel in de meeting van je werk. Soms kan je dan na een volle werkweek een schuldgevoel ervaren dat je haar niet bezocht of gebeld hebt. Dit is heel vermoeiend voor jezelf en dat kost energie. Wanneer en hoe vaak maak jij ongevraagd tijd om even in te voelen in jouw vriend of vriendin? Dan kom je vanuit een intrinsieke motivatie in actie. Je stuurt niet uit plichtsgevoel, maar vanuit liefde een kaart of app wanneer je tijd maakt. Of je gaat een bezoekje brengen. Je komt moeiteloos in actie. Als het moeite blijft kosten om in actie te komen voor de ander kan het zijn dat er iets anders speelt tussen jou en je vriend of vriendin. Heb je geen tijd voor acties? Kijk naar de balans in jouw leven.

Negatieve gevoelens uit de weggaan.
Van nature gaan we empathie toch vaak uit de weg, omdat je weet zeker dat je verdriet of pijn gaat voelen. We hebben een negatief oordeel op verdriet, pijn en onze schaduwkanten. Terwijl dit gewoon emoties zijn die net zo goed bij het leven horen als vreugde en blijdschap. Het betekent niet dat je mee gaat lijden. Het betekent dat je medeleven toont, compassie. Als je hier tijd en ruimte voor gaat maken, kun je veel meer genieten van je leven. Wanneer je nu iets leest van mensen die het heel zwaar hebben (wees niet te eenzijdig, het nieuws laat ons maar paar procent zien) of je ontmoet iemand die het zwaar heeft. Ga eens op deze empathische wijze in het leven staan en kijken wat er op je pad komt. Het kan niet anders zijn dan dat je iets wilt gaan ondernemen. Vrijwilligerswerk, een brief schrijven aan de overheid, een inzamelingsactie of heel wat anders. Laat je intrinsiek motiveren en dat de motivatie echt uit jou komt. Niet alleen de ander, jij zal je ook beter voelen! Het maakt niet meer uit of het anoniem is of zichtbaar. Als jij je er maar goed bij voelt. Kijk vooral in je omgeving of wat jou persoonlijk raakt in de wereld. Leef je in, leer wat je voelt en zie wat het jou en de ander gaat brengen! En voor alles geldt dat als het niet lukt omdat je even genoeg aan jezelf hebt, dan is dat wat het is. Kijk dan wat jij nodig hebt. Compassie voor je eigen gevoelens en vriendelijkheid voor jezelf staat voorop.

Liefs Myrjan
‘Leer wat je voelt’
Myrjan.nl